ပသီစာဆုိ

ေရးသားသူ - တင္ႏိုင္တုိး

ကုန္းေဘာင္ေခတ္ဦးကာလက ျမန္မာစာေပနယ္မွာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ ပသီစာဆုိေတာ္တစ္ဦး ေပၚေပါက္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ သူကေတာ့ ရမၼာ၀တီၿမိဳ႕၀ယ္ ေရႊေတာင္သာဂသူဘြဲ႕ခံ ဆရာႀကီးဦးႏုပါပဲ။ စာဆုိေတာ္ႀကီး ဦးႏုဟာ ဘုိးေတာ္ဘုရားလက္ထက္မွာ မဇၥ်ိမေဒသက က်မ္းေပါင္းမ်ားစြာကုိ ေဆာင္ယူေပးခဲ့သျဖစ္လုိ႔ ျမန္မာစာေပသမုိင္းမွာ တစ္ေထာင့္တစ္ေနရာက ေက်းဇူးျပဳခဲ့သူလုိ႔ ဆုိႏိုင္ပါတယ္။
ပသီစာဆုိႀကီးဦးႏုကုိ ေနာင္ေတာ္ႀကီးမင္းလက္ထက္ ၁၇၊ ဇူလိုင္၊ ၁၇၆၂ မွာ ေရႊဘုိၿမိဳ႕မွာ ဖြားျမင္ပါတယ္။ မိဘေတြကေတာ့ ကုန္သည္ေတာ္ ႐ႈိက္ခ္ဒါ၀ူးဒ္နဲ႔ ေဒၚၿငိမ္းတုိ႔ပါပဲ။ မိခင္ေဒၚၿငိမ္းဟာ ေသြးေသာက္ႀကီး ဦးပြင့္နဲ႔ ေဒၚျမတ္ႏွင္းတုိ႔ရဲ႕ သမီးျဖစ္တာမုိ႔ စာဆုိေတာ္ဦးႏုဟာ ငယ္စဥ္ကတည္းက နန္းတြင္းအသိုင္းအ၀ိုင္းနဲ႔ နီးစပ္သူလုိ႔ ဆုိႏိုင္ပါတယ္။ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ ဆရာႀကီးဦးႏုရဲ႕ မြတ္ဆလင္အမည္ကေတာ့ မုဟမၼဒ္ကာစင္မ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာႀကီးဟာ ေရႊဘုိဇာတိဆုိေပမယ့္ ငယ္စဥ္ကတည္းက အင္း၀ေတာင္ဘလူရပ္မွာ ေနထိုင္ခဲ့ပါတယ္။
စာဆုိေတာ္အျဖစ္ ထင္ရွားလာမည့္ ဦးႏုဟာ အသက္(၇)ႏွစ္အရြယ္မွာ အင္း၀ နန္းဦးေက်ာင္းတိုက္မွာ ပါဠိ၊ ျမန္မာစာေပေတြ စတင္ဆည္းပူးခဲ့တယ္။ အသက္(၁၉)ႏွစ္အရြယ္ေရာက္ေတာ့ ရန္ကုန္ဆင္းလာၿပီး ဆီးရီးယားက ၾကြေရာက္လာတဲ့ ဆရာႀကီးစိုင္ယဒ္မူဟာမၼာဒ္ဆီမွာ အစၥလာမ္ဘာသာစာေပ၊ အာရဗီ၊ အူရဒူ၊ ဖာရစီဘာသာေတြ သင္ယူတယ္။
တစ္ဖက္ကလည္း ျမန္မာဘာသာ၊ ပါဠိဘာသာကုိ ကၽြမ္းက်င္ႏိုင္နင္းေအာင္ႀကိဳးစားေလ့လာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေနာင္မွာ စာဆုိတစ္ဦးအျဖစ္ ထင္ရွားခဲ့တာပါ။
ဦးႏုဟာ အသက္(၂၆)အရြယ္မွာ ေသြးေသာက္ႀကီး ဦးသာဒြန္း၊ ေဒၚမုိးသူတုိ႔ရဲ႕သမီး မမယ္မနဲ႔ အိမ္ေထာင္က်တယ္။ သား ‘အဗ္ဒြလ္ကရင္’လုိ႔ေခၚတဲ့ နာခံေတာ္ ေမာင္ျပည့္နဲ႔ သမီး မမႀကီး(ေဒၚျမတ္လွ)၊ မမေထြး(ေဒၚျမတ္ထြန္း)တုိ႔ကုိ ဖြားျမင္တယ္။
၃၀ ႏုိ၀င္ဘာ၊ ၁၈၀၈ မွာ ဦးႏုဟာ ဘုိးေတာ္ဘုရား အမိန္႔ေတာ္အရ အိႏိၵယကုိ သြားေရာက္ရတယ္။ ဘဂၤလားမွာ ႏွစ္ထပ္တိုက္တစ္လုံးငွားၿပီး ကြမ္းသီးေရာင္းရင္း နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္ရဲ႕အေျခအေနကုိ ေထာက္လွမ္းရတယ္။ တစ္ဖက္ကလည္း က်မ္းစာအုပ္ေတြ ရွာေဖြစုေဆာင္းရပါတယ္။
၁၅ ဧၿပီ ၁၈၀၆ မွာ ဦးႏု အမရပူရကုိျပန္ေရာက္လာေတာ့ ဘုိးေတာ္ဘုရားက ႏွစ္ေထာင္းအားရေတာ္မူလုိ႔ ရမၼာ၀တီၿမိဳ႕၀န္ရာထူး ခန္႔အပ္လိုက္တယ္။
‘ေရႊေတာင္သာဂသူ’ဘြဲ႕ခံ ရမၼာ၀တီၿမိဳ႕၀န္ဦးႏုဟာ အိႏၵိယကုိ ေနာက္ထပ္ ႏွစ္ႀကိမ္ထက္မနည္းသြားေရာက္ခဲ့ရၿပီး ေပမူ ၁၀၀၊ က်မ္းစာအုပ္ ၁၇၇ အုပ္ကုိ သယ္ေဆာင္လာခဲ့ႏိုင္တယ္။ ေမာင္းေထာင္ဆရာေတာ္ႀကီး ဘာသာျပန္ဆုိခဲ့တဲ့ က်မ္းတခ်ဳိ႕ဟာ ‘ေရႊေတာင္သာဂသူ’အိႏၵိယက သယ္ေဆာင္လာတဲ့က်မ္းေတြ ျဖစ္တယ္။
‘ေရႊေတာင္သာဂသူ’ဘြဲ႕ခံ ဆရာႀကီးဦးႏုဟာ အသက္(၆၈)ႏွစ္အရြယ္ ၁၈၂၂-ခုႏွစ္မွာ အမရပူရၿမိဳ႕မွာ ကြယ္လြန္ခဲ့ပါတယ္။ စာဆုိေတာ္ဦးႏုဟာ ၃၅-ခန္းလုိ႔ေခၚတဲ့ သာသာေရးဆိုင္ရာ ‘ရွရာက်မ္း’အပါအ၀င္ က်မ္းေပါင္း (၆၀)ေက်ာ္ ေရးသားျပဳစုခဲ့တဲ့ စာဆုိေတာ္ႀကီးတစ္ဦျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ (၃၅)ခန္း မူရင္းက်မ္းႀကီးကုိ မၾကာမီက ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ေလာကနတ္ရွားပါးစာအုပ္ျပပြဲမွာ ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရပါေသးတယ္။
စာဆုိဦးႏုရဲ႕ စာေပလက္ရာေတြထဲမွာ ခရီးစဥ္မွတ္တမ္း လကၤာ(၅၅)ပိုဒ္ကလည္း ထင္ရွားလွပါတယ္။ ဆရာႀကီး ေဒါက္တာလွတုိးရဲ႕ ေက်းဇူးေၾကာင့္ အဲဒီ (၅၅)ပိုဒ္လကၤာကုိ ပုံႏွိပ္စာလုံးနဲ႔ ျမင္ေတြ႕ႏိုင္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလကၤာ႐ွည္ထဲမွာ အမရပူရကေန ဘဂၤလားအေရာက္ အေၾကာင္းအရာေတြကုိ ေရးဖြဲ႕ထားတာမုိ႔ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းတဲ့ ခရီးသြားမွတ္တမ္းႀကီးတစ္ေစာင္ပါပဲ။ ဘဂၤလားအသြားလမ္းမွာ လၾကတ္တာနဲ႔ ႀကံဳခဲ့ရေသးတယ္။ ‘ဟင္းရာ၀’လုိ႔ အမည္ရတ့ဲစခန္းမွာ ညအိပ္ရပ္နားစဥ္အခါျဖစ္ပါတယ္။ လၾကတ္စဥ္ ေကာင္းကင္ၿဂိဳဟ္အေနအထားကုိ လကၤာထဲမွာ အေသးစိတ္ေရးဖြဲ႕ထားေတာ့ စာဆုိဦးႏုဟာ ျမန္မာနကၡတၱေဗဒင္ကုိ တတ္ကၽြမ္းသူလုိ႔လည္း ဆုိႏိုင္ပါတယ္။
စာဆုိေတာ္ဦးႏုရဲ႕ ရွားပါးလက္ရာ ရတုကဗ်ာအခ်ဳိ႕ကုိလည္း ေရွးေဟာင္းစာေပအတြဲ(၂၄)မွာ ဖေယာင္းလိွမ့္ လက္ေရးမူအျဖစ္ ဖတ္႐ႈရပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ စာဆုိေတာ္ဦးႏု ေၾကြးၿမီျပႆနာေၾကာင့္ တိမ္းေရွာင္ေနရပုံကုိ ‘ေမာင္ႏုတြင္မည္၊ ကၽြနုပ္သည္ကား၊ မတည္ရပ္ပါ၊ ေၾကြးမ်ားစြာေၾကာင့္၊ အိမ္မွာလွ်င္မွ်၊ မေနရတည့္၊ ေခတၱ ဟုိသည္၊ တိမ္းေရွာင္လည္၍’လုိ႔ ဖတ္႐ႈရပါတယ္။
မွတ္တမ္းမွတ္ရာေတြအရ ရမၼာ၀တီၿမိဳ႕၀န္ ‘ေရႊေတာင္သာဂသူ’ကုိ ကံ့ေကာ္ရြာသူႀကီးနဲ႔ ၿမိဳ႕ေခ်ာင္းရြာသူႀကီးေတြက တုိင္ၾကားခဲ့တဲ့အမႈျဖစ္ဟန္ရွိပါတယ္။
စာဆုိေတာ္ဦးႏုဟာ သရေဒြးက်မ္း၊ အဘိဓါန္က်မ္းေတြ အျပင္ ေဆးက်မ္းမ်ားစြာကုိ ေဆာင္ယူလာခဲ့သူလည္းျဖစ္လုိ႔ ျမန္မာ့ေဆးပညာသမုိင္းမွာလည္း အသိအမွတ္ျပဳသင့္လွပါတယ္။ ဒီေဆာင္းပါးကုိ ဆရာမႀကီးေစာမုံညင္းရဲ႕ ဦးႏု၏ ဘဂၤလားသြားမွတ္တမ္းလကၤာေဆာင္းပါး(ေငြတာရီ ၁၉၈၈၊ ဇြန္)နဲ႔ ေမာင္ေမာင္ႀကီး(မန္း)ရဲ႕ စာဆုိေတာ္သခင္ႀကီး ဦးႏု (အစၥလာမ္သုတ ၁၉၈၈၊ ေမ)တုိ႔ကုိ အေျချပဳေရးသားထားပါတယ္။

(နံနက္ခင္းသတင္းဂ်ာနယ္၊ အတြဲ-၃၊ အမွတ္-၃၅၊ ၾသဂုတ္ ၂၀၀၈၊ စာမ်က္ႏွာ-၂၃ မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။)

* * မူရင္းဂ်ာနယ္ထဲကအတုိင္း စာလုံးေပါင္းသတ္ပုံမ်ားကုိ မျပင္ပဲ ျပန္ကူးထားပါတယ္။ * *